Çene Eklemi Rahatsızlıkları ve Tedavisi
Çenemizdeki eklem kası; lif, disk ve kemiklerden oluşan karmaşık yapının gerektiği şekilde çalışmaması sebebiyle olan herhangi bir problem çene eklemi rahatsızlığı olarak adlandırılır. Eklemlerin tam açılmaması ve çene açıldıkça yerinden çıkma gibi fonksiyon bozukluklarını kapsar. Temporomandibular Eklem Bozukluğu, alt ve üst çeneyi birleştiren bağın düzgün şekilde çalışmamasıdır. Bu bağ, vücuttaki en karmaşık yapılı eklemlerden biri olup alt çenenin öne, arkaya ve yana hareket etmesini sağlamakla görevlidir. Sıklıkla çene eklemi rahatsızlığı meydana geldiğinde, çene yerinden çıkacakmış veya kilitlenecekmiş gibi bir his oluşur. Bu düzen bozukluğunun kesin sebebinin ne olduğunu belirlemek mümkün değildir, semptomatik tedavi yapılmaktadır.
TME rahatsızlığının belirtileri:
- Migrene benzeyen şiddetli baş ağrıları
- Ağız açılıp kapatılırken tıkırtı sesi
- Çenenin sınırlı açılması, kilitlenmesi veya yerinden çıkması
- Dişleri birbiri üstüne kapatırken ağrı
- Çiğnerken çenede yorgunluk
- Esnerken ya da sakız çiğnerken zorluk ve ağrı
- Yüzde asimetri
TME rahatsızlığında teşhis:
- İşaret parmağınızı kulak deliğinizin içine yerleştirin, birkaç kez çenenizi açıp kapayın.
Klik,tıkırtı gibi sesler duyuyor musunuz?
- Aynanın karşısına geçin ve çenenizi yavaşça açıp kapayın.Açarken diğer tarafa kayma veya ağrı oluyor mu?
- Çenenizi bir taraftan diğer tarafa kaydırın ve ağrı var mı dikkat edin.
TME rahatsızlıklarının teşhisinde önemli olan, doktorunuzun bu verileri doğru bir şekilde değerlendirecek ve ayırıcı tanıyı koyacak yetenek ve bilgiye sahip olmasıdır. Klinik muayenede uzman diş hekimi, hastalardan sağlık sorunları ve ağız hastalıkları ile ilgili gerekli bilgileri aldıktan sonra çene eklemi ve baş boyun kaslarını içeren ayrıntılı muayene ile tanıya varmaya çalışmaktadır. Eğer gerekliyse tanı için yardımcı görüntüleme yöntemleri ve diğer metotlar kullanılabilir.
TME rahatsızlığının nedenleri:
Genel olarak birkaç faktörün birlikte hastalığı meydana getirdiği düşünülmektedir. Bunlar;
• Çeneye gelen direkt travma,
• Genel anestezi verilirken çenenin aşırı derecede açılması,
• Diş sıkma, gıcırdatma, tırnak yeme gibi parafonksiyonel çene aktiviteleri,
• Eklemin gelişimsel defektleri,
• Çene ilişkilerindeki veya dental oklüzyondaki majör uyumsuzluklar,
• Dejeneratif eklem rahatsızlıkları,
• Otoimmün hastalıklar,
• Orofasyal hareket bozuklukları,
• Stres,depresyon gibi sikolojik faktörlerdir.
Temporomandibular Eklem Rahatsızlığı Tedavisi:
Tedavinin esas amacı, çene eklemindeki basıncın düzenlenmesi ve normal çene fonksiyonlarının sağlanmasıdır. Bu rahatsızlığın ortopedik aparey (splint) kullanımıyla ve hasta eğitimiyle kontrol altına alınabildiği bilimsel araştırmalarla kanıtlanmıştır.